Η επανάσταση του 1821 και η Κύπρος

Κατά τον 18^ο αιώνα ο εθναρχικός ρόλος της κυπριακής Εκκλησίας υπήρξε καθοριστικός όχι μόνο στα διοικητικά και οικονομικό – φορολογικά ζητήματα του νησιού, αλλά και στην αναρρίπιση του εθνικού φρονήματος του πληθυσμού……………………………..

Παράλληλη υπήρξε και η πνευματική ανάπτυξη του νησιού, που οφείλεται αποκλειστικά στην Εκκλησία, με εξέχουσα μορφή τον αρχιμανδρίτη Κυπριανό, συγγραφέα της Ιστορίας Χρονολογικής της νήσου Κύπρου, που εκδόθηκε στη Βενετία το 1788…………

Κύπριοι της διασποράς, έμποροι και λόγιοι, παρουσίασαν αξιόλογη δράση και ένας Κύπριος, ο Ιωάννης Καρατζάς από τη Λευκωσία, υπήρξε συνεργάτης του Ρήγα Φεραίου και μαρτύρησε μαζί του στις 24 Ιουνίου 1798. Η Κύπρος εν τούτοις, απομακρυσμένη από τις επαναστατικές εστίες, ήταν δύσκολο να αναλάβει δράση με ένοπλο αγώνα κατά τον εθνικό ξεσηκωμό του 1821, και ενίσχυε οικονομικό τον αγώνα όπως και άλλα νησιά του ανατολικού Αιγαίου……………….

Η ναυμαχία του Ναυαρίνου, το 1827, και η άφιξη του Καποδίστρια αναπτέρωσαν τις ελπίδες των Κυπρίων για απελευθέρωση με την υποστήριξη των Μεγάλων Δυνάμεων τότε, αλλά γρήγορα διαψεύστηκαν. Το 1827 ο Καποδίστριας απαντώντας σε ερώτηση του Άγγλου υπουργού εξωτερικών για τη γεωγραφική έκταση που θα θεωρούσε αναγκαία για το νεοσύστατο κράτος του απάντησε ότι τα σύνορα «καθορίζονται υπό του αίματος του εκχυθέντος εις τα σφαγεία των Κυδωνιών, της Κύπρου, της Χίου, της Κρήτης, των Ψαρών, του Μεσολογγίου και εις τους πολλούς κατά γην και κατά θάλασσαν αγώνας». Τα συμφέροντα όμως και οι ανταγωνισμοί των λεγόμενων προστάτιδων δυνάμεων υπαγόρευαν πολύ στενότερα όρια και η Κύπρος, όπως και άλλες περιοχές που είχαν αγωνιστεί, εξακολούθησαν να παραμένουν επαρχίες της Οθωμανικής αυτοκρατορίας….Η Οθωμανική κυριαρχία στο νησί θα συνεχιστεί μέχρι το 1878, αλλά οι εθνικοί αγώνες των Κυπρίων ουδέποτε σταμάτησαν…..